Tekenbeet EHBO

De meeste tekenbeten zijn pijnloos en veroorzaken slechts weinig symptomen en klachten als roodheid, zwelling of een gevoelige huid. Maar sommige teken brengen bacteriën over die ziekten zoals de ziekte van Lyme. Over het algemeen zegt men dat een teek ten minste 36 uur moet blijven zitten om de ziekte van Lyme te kunnen overbrengen maar in de praktijk blijkt dat dit ook al na een paar uur of sneller. Andere infecties zoals lyme co-infecties kunnen binnen minuten overgedragen worden.

 

Een tekenbeet verzorgen

Raak de teek niet met blote handen aan. Verwijder de teek onmiddellijk en zorgvuldig. Gebruik een tangetje of pincet met fijne punten om de teek zo dicht mogelijk bij de huid vast te pakken. Trek de teek er zachtjes uit met een trage en stabiele opwaartse beweging. Vermijd om de teek te draaien of erop te duwen.



Gebruik geen vaseline, nagellak of vuur om een teek te verwijderen. Stop, indien mogelijk, de teek in een potje en plaats dit in de diepvriezer. Het kan zijn dat uw huisarts de teek wil zien als u opnieuw klachten krijgt. Was uw handen en de plaats van de tekenbeet. Gebruik warm water en zeep, ontsmettingsalcohol of jodium.

 

Wanneer moet u contact opnemen met de huisarts?

 

Bel het nummer van uw lokale huisarts wanneer u een van de volgende klachten krijgt:

 

-ernstige hoofdpijn

-ademhalingsmoeilijkheden

-verlamming

-hartkloppingen.

 

Als u de teek niet volledig kunt verwijderen. Hoe langer een teek aan de huid gehecht blijft, hoe groter het risico dat u er ziek van wordt.

 

De uitslag breidt uit?

Er kan een klein rood bultje verschijnen op de plaats van de tekenbeet. Dit is normaal, maar als dit uitbreidt tot meer uitslag, mogelijks met een cirkel of roos-patroon (erythema migrans), kan dat een sterke indictie zijn voor de ziekte van Lyme. De uitslag verschijnt meestal binnen 3 tot 14 dagen. Let op, ook zonder deze rode kring kunt u lyme oplopen, geen kring is GEEN garantie.

 

Raadpleeg uw huisarts daarin altijd voor een test van de teek. Raadpleeg hem nogmaals bij symptomen (ook als de symptomen en klachten verdwijnen) want het risico dat de bacterie zich dan terugtrekt en de kans op een chronische ziekte van lyme kan nog steeds bestaan. Het risico om een ziekte op te lopen door een tekenbeet hangt af van de plaats waar u woont of heen reist, hoeveel tijd u doorbrengt in gebieden met bos of weilanden en van hoe goed u uzelf beschermt.

Recente statistieken tonen aan dat 30% van de teken besmet is met de borrelia bacterie welke de ziekte van lyme veroorzaakt. Na besmetting is het aan uw immuunsysteem OF u de ziekte van Lyme krijgt, ofdat het immuunsysteem de door de tekenbeet overgedragen microben op tijd weet te elimineren.

 

U kunt na een tekenbeet griepachtige symptomen en klachten ontwikkelen.

Maar ook huiduitslag, koorts, rillingen, vermoeidheid, spier- en gewrichtspijn en hoofdpijn.  Andere symptomen en klachten zoals roodheid of etteren. Het kan zijn dat u dan antibiotica nodig hebt. Alleen in het acute stadium binnen 3 weken na de infectie helpt antibiotica. Antibiotica kan GEEN chronische ziekte van lyme genezen. Voor de oplossing bij chronische lyme bent u bij de natuurgeneeskunde aan een beter adres.

 

Hoewel de meeste tekenbeten plaatsvinden op het platteland, worden ook veel mensen gebeten in stedelijk gebied. Een op de vijf tekenbeten vindt plaats in een stedelijk gebied. Nu het tekenseizoen gestart is, is het belangrijk om te controleren op tekenbeten als u tijd hebt doorgebracht in een groene omgeving, ook in stedelijk gebied.

 

Tekenbeten in stedelijk gebied

 

Meer dan één op de vijf tekenbeten vindt plaats in stedelijk gebied (gemeenten waar de bewoningsdichtheid hoog is). Mensen worden vooral door teken gebeten in parken of bossen in de stad (ongeveer de helft) of in hun eigen tuin (ongeveer één op drie tekenbeten). Dit was de eerste analyse van het aantal tekenbeten in stedelijke gebieden.

 
Ziekte van Lyme in stedelijk gebied
 

De kans is kleiner dat teken in stedelijk gebied drager zijn van de bacteriën die de ziekte van Lyme veroorzaken. Op het platteland is ongeveer één op de vijf teken drager van deze bacteriën, terwijl het in stedelijk gebied gaat om één op de zes of één op de zeven teken.

Niet iedereen zal de ziekte van Lyme oplopen na een beet door een geïnfecteerde teek. Niettemin worden naar schatting elk jaar 100.000 Nederlanders besmet met ziekte van Lyme nadat ze zijn gebeten door teken waarvan 20.000 in stedelijke gebieden.
 

Tekenbeten controleren is belangrijk!

 

Elk jaar zijn er ongeveer 1,3 miljoen tekenbeten in Nederland. Het is belangrijk om te controleren op tekenbeten nadat u op het platteland of in ‘groene gebieden’ geweest bent, of dit nu in stedelijk gebied was of niet, bijvoorbeeld na een bezoekje aan het park of de speeltuin, nadat u tijd hebt doorgebracht in de tuin en natuurlijk ook na een wandeling in het bos of de duinen. Verwijder teken zo snel mogelijk na een beet. Hoe langer de teek vastzit aan de huid, hoe hoger het risico dat ze pathogenen overbrengen.

 

Feiten over teken
 

Wetenschappelijk worden teken ondergebracht bij de Arachnida (een classificatie waaronder ook spinnen vallen). Uit fossielen blijkt dat teken al ten minste 90 miljoen jaar bestaan. De meeste tekenbeten brengen geen schadelijke microben over. Er zijn veel ziekten die overgebracht kunnen worden door teken. Er is een uitgebreide reeks klachten die zich kunnen ontwikkelen binnen enkele dagen tot weken na de tekenbeet.

De klachten zijn afhankelijk van de specifieke microbe die is overgebracht. Bij alle tekenbeten moet plaatselijke reiniging en een antibioticacrème toegepast worden. Er zijn veilige en doeltreffende methoden om alle soorten teken te verwijderen zoals eerder omschreven op deze pagina.

 

Klachten en symptomen die wijzen op ziekten na tekenbeten

De infectie met een bacterie die een spirocheet is (Borrelia burgdorferi), veroorzaakt de ziekte van Lyme die door geïnfecteerde teken overgebracht wordt op mensen. Patiënten met vroege klachten van de ziekte van Lyme hebben een kenmerkende rode uitslag (erythema migrans), samen met niet-specifieke klachten (bijvoorbeeld koorts, malaise, vermoeidheid, hoofdpijn, spierpijn en gewrichtspijn). De ziekte van Lyme kan gewoonlijk met succes behandeld worden met antibiotica.

 

Wat zijn teken? Hoe zien teken eruit?
 

Teken zijn kleine spinachtigen. Ze hebben bloedmaaltijden nodig om hun complexe levenscyclus door te maken. Wetenschappelijk worden ze ondergebracht bij de Arachnida (een classificatie waaronder ook de spinnen vallen). Fossielen wijzen erop dat teken al minstens 90 miljoen jaar bestaan. Er bestaan meer dan 800 soorten teken wereldwijd, maar van slechts twee soorten teken Ixodidae (harde teken) en Argasidae (zachte teken), is bekend dat ze ziekten overbrengen op mensen. Harde teken hebben een schild, een harde plaat op hun rug en zachte teken hebben dit niet.
 

Teken hebben een complexe levenscyclus met eitjes, larven, nimfen en volwassen mannelijke en vrouwelijke teken. De larven, nimfen (ook zaadteken genoemd) en volwassen teken hebben allemaal bloedmaaltijden nodig.

Gewoonlijk is de vrouwelijke volwassen teek (harde teek) degene die verantwoordelijk is voor de meeste beten omdat de mannetjes meestal sterven na het paren. Teken kunnen niet springen, vliegen of vallen. Ze wachten op een grassprietje, steken hun poten uit, klampen en kruipen op een toevallig voorbijlopende gastheer en bijten zich vast.

 

Hoewel bepaalde larven een voorkeur hebben voor bepaalde gastheren, zullen de meeste teken in de nimf- of volwassen fase zich vasthechten aan diverse soorten dieren en ook mensen voor een bloedmaaltijd.

Behalve bij een paar soorten larvale teken, zijn de onvolwassen fases (larven, nimfen) gewoonlijk nog niet zo kieskeurig in de plek van hun bloedmaaltijd krijgen en gebeurt het wel vaker dat ze ook slangen, amfibieën, vogels en zoogdieren bijten. De larven zijn heel klein (ongeveer 0,08 cm met zes poten), de nimfen zijn ongeveer 0,16 tot 0,32 cm groot met acht poten en volwassen teken ongeveer 0,48 tot 0,6 cm groot zijn met acht poten.

 

Hun complexe levenscyclus wordt beschreven in de laatste vermelding hieronder en alle webvermeldingen bevatten foto’s van diverse tekensoorten. Hoewel teken uiteindelijk sterven als ze geen bloedmaaltijd krijgen, kunnen veel soorten tot een jaar of langer overleven zonder bloedmaaltijd. Harde teken hechten zich vaak enkele uren tot dagen vast om zich te voeden. De overdracht van ziekten gebeurt gewoonlijk aan het eind van de maaltijd, wanneer de teek vol bloed zit.

 

Het kan uren duren voordat een harde teek pathogenen zoals de bacterie die de zieke van lyme overbrengt. Zachte teken doen er gewoonlijk minder dan een uur over om zich te voeden. De overdracht van ziekten kan gebeuren in minder dan een minuut bij zachte teken. De beet van sommige van deze teken veroorzaakt een sterke pijnreactie.

 

Teken zijn overdragers van ziekten op mens en dier.
 

Ze kunnen ziekten overdragen op veel gastheren. Teken gedragen zich als vectoren wanneer microben in hun speeksel en afscheiding uit hun bek, het bloed en de huid van de gastheer binnendringen. Halverwege de 19^e eeuw nam men aan dat teken vectoren voor ziekten waren, maar toen de onderzoeksmethoden verbeterden (microscoop, kweektechnieken, weefselkleuring), toonde bijkomende informatie aan dat teken alleen bestaande ziekten/microben kunnen overbrengen.

 

Er zijn veel vaak gebruikte namen voor verschillende teken (bijvoorbeeld hondenteek, schapenteek en Afrikaanse teek) en deze namen zijn ook opgenomen in de wetenschappelijke literatuur. De meest gebruikte namen slaan op een soort teken. Als u het vermoeden heeft dat u met Lyme te maken heeft laat dit dan altijd onderzoeken. Ik kan u hier ook persoonlijk mee helpen in mijn praktijk. Want zoals u hier kunt lezen zijn de traditionele diagnose methoden niet betrouwbaar.